Ziemniak to jedna z najważniejszych roślin uprawnych w Polsce, ale też jedna z najbardziej wymagających pod względem ochrony. Choroby grzybowe, szkodniki, chwasty – to codzienne wyzwania, z którymi mierzą się plantatorzy. Jak skutecznie chronić ziemniaki i maksymalizować opłacalność uprawy? Sprawdź nasze sprawdzone wskazówki.
Profilaktyka – podstawa ochrony
Zacznijmy od podstaw. Ochrona ziemniaka nie zaczyna się w momencie pojawienia się problemu, ale znacznie wcześniej – już na etapie planowania uprawy. Najważniejsze działania profilaktyczne to:
-
Płodozmian – unikanie monokultury ogranicza presję chorób, zwłaszcza zarazy ziemniaka i rizoktoniozy.
-
Sadzenie zdrowego materiału – certyfikowane sadzeniaki to inwestycja w bezpieczeństwo plantacji.
-
Odpowiednie przygotowanie gleby – zbilansowane nawożenie i dobre warunki agrotechniczne zwiększają odporność roślin.
Najgroźniejsze choroby ziemniaka
Zaraza ziemniaka
To największe zagrożenie w uprawie ziemniaka. Rozwija się błyskawicznie przy wysokiej wilgotności i umiarkowanych temperaturach.
🔹 Objawy: brunatne plamy na liściach i łodygach, z czasem zgnilizna bulw.
🔹 Zwalczanie: systematyczne lustracje, zabiegi zapobiegawcze fungicydami (np. mandipropamid, fluazynam), ochrona od wczesnych faz rozwoju.
Alternarioza
Często występuje w latach suchych i ciepłych.
🔹 Objawy: okrągłe, ciemne plamy z pierścieniami na liściach.
🔹 Zwalczanie: stosowanie środków o działaniu wgłębnym i układowym (np. difenokonazol, azoksystrobina).
Szkodniki – małe, ale groźne
Stonka ziemniaczana
Klasyczny wróg ziemniaka, który może błyskawicznie zniszczyć całe pole.
🔹 Zwalczanie: monitoring, mechaniczne zbieranie, insektycydy (np. acetamipryd, spinosad), rotacja substancji czynnych dla uniknięcia odporności.
Drutowce
Niewidoczne na pierwszy rzut oka, ale niebezpieczne dla bulw.
🔹 Zwalczanie: zaprawianie sadzeniaków, pułapki z przynętą, ograniczanie zachwaszczenia.
Chwasty – konkurencja o wodę i składniki pokarmowe
W pierwszych tygodniach po sadzeniu ziemniak jest szczególnie wrażliwy na zachwaszczenie.
🔹 Strategia: zabiegi przedwschodowe (np. metrybuzyna, pendimetalina) i uzupełniające zabiegi nalistne, w zależności od gatunków chwastów i fazy wzrostu roślin.
Monitoring i technologia w służbie ochrony
Nowoczesne systemy wspomagania decyzji, takie jak stacje pogodowe i aplikacje do monitorowania chorób, znacząco zwiększają skuteczność ochrony. Dzięki nim można precyzyjnie określić termin zabiegu i ograniczyć koszty.
Ochrona ziemniaka to nie tylko walka z chorobami i szkodnikami – to całościowe podejście do uprawy. Dzięki odpowiednim działaniom profilaktycznym, regularnemu monitorowaniu i właściwemu doborowi środków ochrony roślin można uzyskać zdrowe bulwy, wysokie plony i lepszy zysk z uprawy.