Sierpień to dla rzepaku ozimego moment krytyczny. Od jakości siewu zależy, czy rośliny zdążą wytworzyć silną rozetę liściową, odpowiednio się ukorzenić i bezpiecznie przetrwać zimę. Błędy popełnione na tym etapie trudno naprawić później, dlatego warto poświęcić chwilę na przypomnienie sobie podstawowych zasad.
Znaczenie terminu siewu
Wybór odpowiedniego terminu siewu jest jednym z najważniejszych czynników decydujących o sukcesie uprawy. Terminy optymalne w Polsce są zróżnicowane regionalnie:
-
północny wschód – od 5 do 15 sierpnia
-
centrum kraju – od 10 do 20 sierpnia
-
południowy zachód – od 15 do 25 sierpnia
Siew zbyt wczesny prowadzi do nadmiernego wzrostu jesienią. Takie rośliny są bardziej podatne na uszkodzenia mrozowe i choroby. Z kolei siew opóźniony skutkuje słabo rozwiniętą rozetą liściową i słabszym systemem korzeniowym, co zmniejsza szanse na przetrwanie zimy.
Głębokość umieszczenia nasion
Rzepak wymaga stosunkowo płytkiego siewu – zazwyczaj na głębokość 1,5–2,5 cm. Na glebach lekkich warto nieco zwiększyć tę wartość, a na cięższych – utrzymać minimalną. Zbyt głęboki siew powoduje wydłużenie wschodów i osłabienie siewek. Z kolei zbyt płytkie umieszczenie nasion naraża je na przesuszenie, szczególnie w warunkach niedoboru opadów.
Docelowa obsada roślin
Właściwa obsada to fundament równomiernego łanu i dobrego plonowania. Najczęściej dąży się do uzyskania 40–50 roślin na metrze kwadratowym po wschodach. Aby to osiągnąć, trzeba dostosować ilość wysiewu do masy tysiąca nasion, zdolności kiełkowania oraz warunków polowych. W praktyce jest to zazwyczaj 2,5–4,0 kg/ha, przy czym nowoczesne siewniki precyzyjne ułatwiają osiągnięcie równomiernego rozmieszczenia nasion.
Warunki atmosferyczne a siew
Rzepak najlepiej siać, gdy gleba jest dostatecznie wilgotna, a prognozy zapowiadają umiarkowane opady w najbliższych dniach. Temperatura gleby w zakresie 12–18°C sprzyja szybkim i wyrównanym wschodom. W warunkach suszy warto rozważyć wcześniejsze przygotowanie gleby tak, aby zatrzymać jak najwięcej wilgoci.
Przygotowanie stanowiska
Stanowisko pod rzepak powinno być starannie wyrównane i mieć drobno gruzełkowatą strukturę, co zapewnia dobry kontakt nasion z glebą. Nie należy jednak nadmiernie zagęszczać warstwy powierzchniowej – zbyt silne ugniatanie może prowadzić do tworzenia się skorupy glebowej po deszczu, utrudniającej wschody.
Podsumowanie
Siew rzepaku ozimego w sierpniu to moment, w którym decyduje się w dużej mierze o przyszłym plonie. Właściwy termin, prawidłowa głębokość, optymalna obsada i odpowiednie przygotowanie stanowiska to podstawy, o których warto pamiętać co roku. Staranność na tym etapie przekłada się na mocny start roślin, lepsze przezimowanie i wyższe plony w kolejnym sezonie.